Saadet olan dört şey

 

Şu dört şey saadettir:

1- Saliha kadın,

2- Rahat ev,

3- İyi komşu,

4- İyi binek. (Hâkim)

 

Cennete girer

 

Şu dört şeyden sakınan Cennete girer:

1- Cana kıymak,

2- Haram yemek,

3- Zina etmek,

4- İçki içmek. (Bezzar)

 

İmanı giderir

 

Dört şey imanın gitmesine sebep olur:

1- Bildiği ile amel etmemek,

2- Bilmediği ile amel etmek,

3- Bilmediğini öğrenmekten çekinmek,

4- Öğreneni de, bundan yasaklamak. (İslam Ahlakı)

 

Dünyaya insen

 

Allahü teâlâ, (Dünyaya insen, ne iş yapardın?) diye sorduğunda, Cebrail aleyhisselam, şu dört şeyi yapacağını bildirdi:

1- Susamış kimselere su verirdim,

2- Çoluk çocuğu fazla olana yardım ederdim,

3- İki dargının arasını bulurdum,

4- Müslümanların ayıplarını kapatırdım. (İslam Ahlakı)

 

Allah yardım eder

 

Şu dört kimseye Allahü teâlâ, yardım eder.

1- Gaziye,

2- Evlenene,

3- Kölelikten kurtulmak isteyene,

4- Hacıya. (İ. Ahmed)

 

Cennette köşk

 

Şu dört haslet sahibi, Cennet’te köşklere kavuşur:

1- Tevhid ehli olmak,

2- Günahını müteakip istiğfar etmek,

3- İyilik edince, elhamdülillah demek,

4- Musibet gelince, (İnna lillah ve inna ileyhi raciun) demek. (Deylemi)

 

Cuma namazı

 

Şu dört kişi hariç, Cuma, her Müslümana farzdır:

1- Köleye,

2- Kadına,

3- Çocuğa,

4- Hastaya. (Hâkim)

 

Seni üzmesin

 

Şu dört haslet bulunan başka şeye üzülmesin:

1- Doğru konuşmak,

2- Emanete riayet,

3- Güzel ahlaklı olmak,

4- Yiyip içmekte iffetli olmak [Haramdan sakınmak]. (Taberani)

 

Münafıklık alameti

 

Şu dört şey, münafıklık alametidir:

1- Yalan söyler,

2- Verdiği sözde durmaz,

3- Ahdine bağlı kalmaz, ihanet eder,

         4- Tartışmada haktan ayrılır. (Tirmizi)

 

Dünya ve ahiret hayrı

 

Şu dört nimete sahip olan, dünya ve ahiret hayrına kavuşur:

1- Zikreden dile,

2- Şükreden kalbe,

3- Belaya sabırlı bedene,

4- Kendine ve eşine hıyanet etmeyen kadına. (Taberani)

 

Cennete giremeyenler

 

Şu dört kişi, [affa veya şefaate uğramadan yahut cezasını çekmeden] cennete girmez:  

1- Devamlı içki içen,

2- Faizcilik yapan,

3- Haksız yere yetim malı yiyen,

4- Ana babasına âsi olan. (Hâkim)

 

Duası kabul olanlar

 

Şu dört dua, kabule şayandır:

1- Âdil hükümdarın ettiği dua,

2- Din kardeşine gıyaben edilen dua,

3- Mazlumun zâlime ettiği beddua,

4- Ana babaya edilen dua. (Ebu Nuaym)

 

Rahmetten uzak olanlar

 

Allahü teâlâ, kıyamette, şu dört kişiye, rahmetle nazar etmez:

1- Ana babasına âsi olan,

2- Ettiği iyiliği başa kakan,

3- Devamlı içki içen,

4- Kaderi inkâr eden. (İ. Adiy)

 

Allah buğz eder

 

Şu dört kişiye, Allah buğz eder:

1- Çok yemin eden satıcı,

2- Kibirli fakir,

3- Zinakâr yaşlı,

4- Zâlim hükümdar. (Nesai)

 

Cennet hazinesi

 

Şu dört şey Cennet hazinesidir:

1- Sadakayı gizli vermek,

2- Musibetini gizlemek,

3- Salih akrabayı ziyaret,

4- Lâ havle velâ kuvvete illâ billâh demek. (Hatib)

 

Hesaptan kurtulamaz

 

Kıyamette herkes, şu dört suale cevap vermedikçe hesaptan kurtulamaz:

1-   Ömrünü nerede, nasıl geçirdi?

2-   İlmi ile nasıl amel etti?

3-   Malı nerede nasıl kazandı, nerelere, nasıl harcadı?

4-    Bedenini nerede yordu, hırpaladı? (Taberani)

 

Sual sorulunca

 

İlim hazinedir, anahtarı sual sormaktır. Bir sual sorulunca, şu dört kişi sevaba kavuşur:

1-    Suali soran,

2-    Suale cevap veren,

3-    Bunları dinleyenler,

4-    Ne güzel sual soruluyor ve cevap veriliyor diye bunları sevenler. (Ebu Nuaym)

 

Vakti değerlendirmek

 

Akıllı kimse, vaktini dört kısma ayırır:

1- İbadet için,

2- Kendini muhasebe için,

3- Emr-i maruf için,

4- Helâl kazanç için. (Deylemi)

 

Mutlu olmak için

 

Kadınla dört hasleti için evlenilir:

1- Malı için,

2- Asaleti için,

3- Güzelliği için

4- Dini için.

Sen dindar olanını tercih et ki, mutlu olasın. (Buhari)

 

Peygamberlerin sünneti

 

Şu dört haslet, peygamberlerin sünnetlerindendir:

1- Hayâ, 

2- Güzel koku,

3- Evlenmek,

4- Misvak. (Tirmizi)

 

Dört şeye doymaz

 

Dört şey, dört şeye doymaz:

1- Göz bakmaya,

2- Toprak yağmura,

3- Kadın kocasına

4- Âlim ilme. (Ebu Nuaym)

 

Dört haslet

 

Allahü teâlâ buyurdu ki:

Kullarıma dört haslet verdim:

1- Zahireye güve musallat ettim, yoksa zenginler bunu altın gümüş gibi saklarlardı.

2- Cesede kokmayı musallat ettim, böyle olmasaydı, dost dostu hiç gömmezdi.

3- Üzüntüye teselliyi musallat ettim, yoksa nesil kesilirdi.

4- Ecel verip, emeli uzattım. Yoksa [ölüm var, yakında ölürüm diye] kimse geçim derdine düşmez, dünya, bakımsızlıktan harap olurdu. (Hatib)

 

Dört grup

 

İnsanlar, mal ve ilim yönünden dört gruba ayrılır:

1- Allahü teâlânın mal ve ilim verdiği kimse. O kimse, Rabbinden korkar Allahın bunda bir hakkı olduğunu bilerek, akrabalarına iyilik yapar. Bu kimse, en üstün derecededir.

2- Allahü teâlânın mal vermediği; fakat ilim verdiği iyi niyetli kimse. (Eğer malım olsaydı, malımı Allah yolunda harcardım) diye düşünür. Bu kimse iyi niyetinden dolayı, birinci gruptaki insan gibi mükâfat alır.

3- Allahü teâlânın mal verdiği; fakat ilim vermediği kimse. Bu kimse malını bilgisizce harcar, Allahtan korkmaz, Allahın onda bir hakkı olduğunu bilmediği için akrabalık haklarını yerine getirmez. İşte bu kişi, en kötü derecededir.

4- Allahü teâlânın, ne mal ne de ilim verdiği kimse. Bu da, (Eğer malım olsaydı, üçüncü gruptaki kişi gibi davranırdım) diye düşünür. Bu da niyetine göre, üçüncü gruptaki gibi günaha girer. (Tirmizi)

 

Şehitlerin dereceleri

 

Şehitler dört derecedir:

1- İmanı sağlam olan mümin. Düşmanla karşılaşır, Allah’a verdiği söze sadık kalarak ölünceye kadar savaşır. İşte bu kimse, Kıyamette herkesin imrenerek baktığı şehittir.

2- İmanı sağlam korkak mümin. Düşmanla karşılaşır, çok korkar. Nerden geldiği belli olmayan bir şey ölümüne sebep olur. Bu, ikinci derecededir.

3- İyi ve kötü ameli olan mümin. Düşmanla karşılaşır, Allah’a verdiği söze sadık kalarak öldürülünceye kadar çarpışır. Bu üçüncü derecedir.

4- Günahkâr mümin. Düşmanla karşılaşır. Allah’a verdiği sözde sadık kalarak öldürülünceye kadar savaşır. Bu da, dördüncü derecedir. (Buhari)

 

Faziletli dört gece

 

Şu dört gece, gündüzü gibi faziletlidir:

1- Kadir gecesi,

2- Arefe gecesi,

3- Berat gecesi,

4- Cuma gecesi. (Deylemi)